22 października, 2019

Halloween – ciekawostki

Halloween to zwyczaj związany z przebieraniem się w przed dzień święta zmarłych, głównie obchodzony nocą 31 października. Oto kilka ciekawostek na jego temat.

Historia prawdziwa ?

Halloween wywodzi się z celtyckiego obrządku Samhain – najważniejszego święta (obok Beltane – święta przesilenia letniego), którego nazwa oznacza „koniec lata”. Obecnie umownie jest to 31 października na 1 listopada, jednak kiedyś nie koniecznie były to te daty. Głównie chodziło o moment wkraczania zimy do natury – kiedy wszystko było już na nią przygotowane (zwierzęta, zapasy itp.).

„Według wierzeń w noc wigilii Samhain duchy osób, które zmarły w trakcie minionego roku, oraz tych, które się jeszcze nie narodziły, zstępują na ziemię w poszukiwaniu żywych, by w nich zamieszkać przez okres następnego roku. Celtowie gasili wszelkie ogniska, kaganki i pochodnie, żeby ich domy wyglądały na zimne i niegościnne, a poza domem wystawiali żywność dla duchów. Sami ubierali się w stare, podarte ubrania i chodzili po wsiach udając brudnych włóczęgów, dzięki czemu miał ich nie zechcieć żaden duch. „

Z drugiej strony wiele źródeł podaje, że zwyczaj chodzenia po domach wziął się od biednych Irlandczyków, którzy w ten sposób odwiedzali domy bogatych prosząc o jedzenie lub pieniądze.

Skąd ten Halloween?

Halloween jest neologizmem powstałym z „All Hallows Eve” – wigilia wszystkich świętych, a popularna stała się przez Irlandzkich imigrantów, którzy sprowadzili tą tradycję do Ameryki Północnej w XIX wieku.

W Polsce zwyczaj ten zawitał w latach 90, a dopiero teraz zyskuje na popularności (chociaż są różne zdania na ten temat).

Czy to święto pogańskie ?

Wielu wyznawców kościoła katolickiego na pewno powie że tak, bo … no właśnie…, ktoś, gdzieś, kiedyś im tak powiedział ale nikt tego nie sprawdził więc uważają że tak jest. Może i racja. Jednak przyglądając się bliżej można zobaczyć że jest to tylko (w zasadzie był) staroceltycki obrządek przedchrześcijański.

„Jako jedne z ważniejszych świąt roku, Samhain obchodzą wyznawcy neopogańskiego Wicca. Znakiem rozpoznawczym wyznania jest pentagram, dlatego tez między innymi ruch ten jest ostro tępiony przez Kościół Katolicki, jako nawołujący do czczenia szatana.”

W IX wieku kościół katolicki, jako największa instytucja propagująca chrześcijaństwo, uznał dzień 1 listopada dniem wszystkich świętych. Było to sprytne posunięcie z ich strony, ponieważ poganie, tak czy inaczej celebrowali Samhain, więc wykorzystanie to przez katolików miało sens – zresztą jak większość.

Jak na świecie obchodzimy Halloween.

Irlandia

To tu przecież wszystko się zaczęło, stąd wywodzi się Samhain o którym była wzmianka wyżej.

Dawniej jednak w Irlandii nie była znana dynia, więc Irlandczycy używali do tego innych warzyw. To Amerykanie po raz pierwszy wykorzystali właśnie dynię i to tylko dlatego że się do tego nadawała (łatwa w drążeniu itp.)

Meksyk

Tutaj to święto znane jest pod nazwą „El Dia los Muertos” (czyli nasz dzień zmarłych). Meksykanie świętują od 31 października do 2 listopada poprzez wystawianie udekorowanych ołtarzy w domach (świece, kwiaty, jedzenie). Poza spokojniejszą wersją tego święta są też festiwale i huczne celebracje.

Do Meksyku święto to sprowadzili hiszpańscy konkwistadorzy.

Austria

Święto zmarłych obchodzone jest w Austrii od 30 października aż do 8 listopada. Nazywane jest u nich „Seleenwoche” – co oznacza „tydzień duszy”. Podczas tego okresu ludzie modlą się do swoich bliskich zmarłych a przed pójściem spać zostawiają na stole zapaloną lampę, chleb oraz wodę.

Austriacy wierzą że jest to tydzień w którym działa silna kosmiczna energia pomiędzy światem żywych i umarłych, a sam poczęstunek ma być powitaniem dla duchów.

Chiny

W Chinach 31 października obchodzone jest Teng Chieh – festiwal lampionów, które puszcza się na łódeczkach aby utorować drogę duszom.

Szkocja

Ciekawostką w tym okresie może być widok zostawionego krzesła oraz talerza z jedzeniem przy stole, ponieważ w wielu regionach uważa się że ta noc jest czasem, kiedy dusze mogą wędrować po świecie żywych.

Polska

W Polsce Halloween jest mało popularne, choć jak pisałem wcześniej zyskuje ono swoją popularność. Wśród młodzieży obchodzone jest raczej w stylu amerykańskim – poprzebierane dzieci odwiedzają domy, czy też po prostu organizuje się jakieś przebierane imprezy.

Ważniejszym dniem jest jednak 1 listopada „dzień zmarłych” czy też „uroczystość Wszystkich Świętych” oraz 2 listopada dzień zaduszny popularnie zwany „Zaduszki”.

W tym okresie Polacy odwiedzają cmentarze, aby ozdobić groby swoich bliskich kwiatami i zapalić znicze. Dzień zaduszny dla wielu chrześcijan to dzień modlitw za wszystkich wiernych zmarłych.